Η Εκκλησία μας έχε ορίσει γενικά ως «Διατεταγμένες» νηστείες κατά τη διάρκεια του έτους τις εξής:
ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ:
* Της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού
14 Σεπτεμβρίου
Σημείωση: Οι 3 ανωτέρω μεμονωμένες ημέρες Νηστείας (5/1, 29/8 και 14/9) εάν συμπέσουν Σάββατο ή Κυριακή, τότε τρώμε το λάδι. Επίσης, την ημέρα αυτή δεν τρώμε ποτέ ούτε τα θαλασσινά τρόφιμα χωρίς αίμα.
ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΝΗΣΤΕΙΑΣ:
* Περίοδος Νηστείας Τεσσαρακοστής των Χριστουγέννων
από 15 Νοεμβρίου έως 24 Δεκεμβρίου
* Περίοδος Νηστείας Μεγάλης Τεσσαρακοστής
και Μεγάλης Εβδομάδας
(κινητή περίοδος)
* Περίοδος Νηστείας της Παναγίας (Δεκαπενταύγουστου)
από 1η μέχρι 14 Αυγούστου
* Περίοδος Νηστείας Αγίων Αποστόλων
(περίοδος κυμαινόμενης διάρκειας ανά έτος)
από τη Δευτέρα μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων
(επόμενη Κυριακή της Πεντηκοστής), έως 28 Ιουνίου,
(παραμονή της εορτής των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου)
Από τις ανωτέρω αυτές νηστείες, ως αρχαιότερες θεωρούνται η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, μαζί με τη νηστεία της Τετάρτης καί της Παρασκευής. Αυτές οι νηστείες έχουν επικυρωθεί με Κανόνες Οικουμενικής Συνόδου (ξθ΄ Αγ. Αποστ., ε΄ της Α΄, β΄, κθ΄ καί πθ΄ της ΣΤ΄). Οι υπόλοιπες νηστείες της Εκκλησίας μας βασίζονται στην Ιερή Εκκλησιαστική μας Παράδοση, η οποία είναι επίσης ισχυρή και έγκυρη.
ΚΑΤΑΛΥΣΕΙΣ ΝΗΣΤΕΙΩΝ:
Κατάλυση εις πάντα:
Κατάλυση Αυγών & Γαλακτοκομικών (Τυρινή):
Κατάλυση Ιχθύος:
Σε περίπτωση κατά την οποία συμπέσει ο εορτασμός τους ημέρα νηστείας, γίνεται Κατάλυση Ιχθύος στις κατωτέρω εορτές:
Ακίνητες εορτές με κατάλυση ιχθύος:
Κατάλυση Οίνου και Ελαίου
Σε περίπτωση κατά την οποία συμπέσει ο εορτασμός τους ημέρα νηστείας, γίνεται Κατάλυση Οίνου και Ελαίου στις κατωτέρω εορτές:
Όπως αναφέρθηκε λοιπόν προηγούμενα, αλλά και όπως αναφέρεται παρακάτω, στην ενότητα ΝΗΣΤΕΙΕΣ ΑΝΑ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ, όταν συμπίπτει Τετάρτη ή Παρασκευή με εορτή Δεσποτική (του Κυρίου μας) ή Θεομητορική (της Παναγίας μας), ή εορτή μεγάλων Αγίων, τότε επιτρέπεται κατάλυση, άλλοτε γενική (εις πάντα) και άλλοτε μερική (Ιχθύος, Οίνου & Ελαίου).
Ο παρακάτω πίνακας δείχνει συνολικά όλες τις Καταλύσεις των νηστειών (ακίνητες εορτές και ημέρες και κινητές εορτές) καθ' όλο το έτος (ανά μήνα):
ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ:
* Της Τετάρτης και Παρασκευής
* Της παραμονής των Θεοφανείων
5 Ιανουαρίου
* Της Αποτομής της Τιμίας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου
29 Αυγούστου* Της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού
14 Σεπτεμβρίου
Σημείωση: Οι 3 ανωτέρω μεμονωμένες ημέρες Νηστείας (5/1, 29/8 και 14/9) εάν συμπέσουν Σάββατο ή Κυριακή, τότε τρώμε το λάδι. Επίσης, την ημέρα αυτή δεν τρώμε ποτέ ούτε τα θαλασσινά τρόφιμα χωρίς αίμα.
ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΝΗΣΤΕΙΑΣ:
* Περίοδος Νηστείας Τεσσαρακοστής των Χριστουγέννων
από 15 Νοεμβρίου έως 24 Δεκεμβρίου
* Περίοδος Νηστείας Μεγάλης Τεσσαρακοστής
και Μεγάλης Εβδομάδας
(κινητή περίοδος)
* Περίοδος Νηστείας της Παναγίας (Δεκαπενταύγουστου)
από 1η μέχρι 14 Αυγούστου
* Περίοδος Νηστείας Αγίων Αποστόλων
(περίοδος κυμαινόμενης διάρκειας ανά έτος)
από τη Δευτέρα μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων
(επόμενη Κυριακή της Πεντηκοστής), έως 28 Ιουνίου,
(παραμονή της εορτής των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου)
Από τις ανωτέρω αυτές νηστείες, ως αρχαιότερες θεωρούνται η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, μαζί με τη νηστεία της Τετάρτης καί της Παρασκευής. Αυτές οι νηστείες έχουν επικυρωθεί με Κανόνες Οικουμενικής Συνόδου (ξθ΄ Αγ. Αποστ., ε΄ της Α΄, β΄, κθ΄ καί πθ΄ της ΣΤ΄). Οι υπόλοιπες νηστείες της Εκκλησίας μας βασίζονται στην Ιερή Εκκλησιαστική μας Παράδοση, η οποία είναι επίσης ισχυρή και έγκυρη.
ΚΑΤΑΛΥΣΕΙΣ ΝΗΣΤΕΙΩΝ:
Κατάλυση εις πάντα:
- Το Δωδεκαήμερο από 25 Δεκεμβρίου μέχρι 6 Ιανουαρίου, με εξαίρεση στις 5 Ιανουαρίου, παραμονή Θεοφανείων (όπου έχουμε νηστεία)
- Την πρώτη εβδομάδα του Τριωδίου, από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι την Κυριακή του Ασώτου.
- Την εβδομάδα της Διακαινησίμου (Κυριακή του Πάσχα μέχρι του Θωμά)
- Την εβδομάδα του Αγίου Πνεύματος (από την Πεντηκοστή μέχρι την Κυριακή των Αγίων Πάντων).
Κατάλυση Αυγών & Γαλακτοκομικών (Τυρινή):
Κατά την (κινητή) περίοδο του Τριωδίου: την εβδομάδα της Τυροφάγου, δηλαδή μία εβδομάδα πριν τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Κατάλυση Ιχθύος:
Σε περίπτωση κατά την οποία συμπέσει ο εορτασμός τους ημέρα νηστείας, γίνεται Κατάλυση Ιχθύος στις κατωτέρω εορτές:
Ακίνητες εορτές με κατάλυση ιχθύος:
- 7 Ιανουαρίου, Συνάξεως Ιωάννου του Προδρόμου.
- 2 Φεβρουαρίου, Υπαπαντής του Σωτήρος.
- 25 Μαρτίου, Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
- 24 Ιουνίου, Γενεθλίου Ιωάννου του Προδρόμου.
- 29 Ιουνίου, Αποστόλων Πέτρου και Παύλου.
- 6 Αυγούστου, Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
- 15 Αυγούστου, Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
- 8 Σεπτεμβρίου, Γενεθλίου της Θεοτόκου.
- 14 Νοεμβρίου, Αποστόλου Φιλίππου
- 21 Νοεμβρίου, Εισοδίων της Θεοτόκου.
- Την περίοδο των Χριστουγέννων: από 15 Νοεμβρίου έως 17 Δεκεμβρίου (Κατάλυση Ιχθύος, εκτός Τεταρτης και Παρασκευής)
- Κυριακή των Βαΐων. (Για την Κυριακή των Βαΐων υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, όπως η άποψη του Αγ. Θεοδώρου Στουδίτου οτι είνα ημέρα ιχθυοφαγίας αλλά και η αντίθετη άποψη του Αγ. Νικοδήμου του Αγιορείτη, επικαλούμενος τα τυπικά του Αγίου Όρους. Σχετικά με το θέμα αυτό: εδώ)
- Τετάρτη της Μεσοπεντηκοστής (4η εβδομάδα μετά το Πάσχα)
- Τετάρτη της Αποδόσεως του Πάσχα (6η εβδομάδα μετά το Πάσχα)
- Περίοδος νηστείας Αγίων Αποστόλων (από τη Δευτέρα μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων έως 28 Ιουνίου), όπου έχουμε Κατάλυση Ιχθύος, εκτός Τετάρτης και Παρασκευής.
Κατάλυση Οίνου και Ελαίου
Σε περίπτωση κατά την οποία συμπέσει ο εορτασμός τους ημέρα νηστείας, γίνεται Κατάλυση Οίνου και Ελαίου στις κατωτέρω εορτές:
- Ιανουάριος: 11, 16, 17, 18, 20, 22, 25, 27, 30.
- Φεβρουάριος: 8, 10, 11, 17, 24.
- Μάρτιος: 9, 26.
- Απρίλιος: 23, 25, 30.
- Μάιος: 2, 8, 15, 21, 25.
- Ιούνιος: 8, 11, 30.
- Ιούλιος: 1, 2, 17, 20, 22, 25, 26, 27.
- Αύγουστος: 31.
- Σεπτέμβριος: 1, 6, 9, 13, 20, 23, 26.
- Οκτώβριος: 6, 18, 23, 26.
- Νοέμβριος: 1, 8, 12, 13, 16, 25, 30.
- Δεκέμβριος: 4, 5, 6, 9, 12, 15, 17, 20.
- Την Μεγάλη Πέμπτη.
- Σε όλες τις Τετάρτες και Παρασκευές της περιόδου του Πεντηκοσταρίου (2η εβδομάδα μετά το Πάσχα μέχρι και την 7η εβδομάδα μετά το Πάσχα, μέχρι την Πεντηκοστή).
Όπως αναφέρθηκε λοιπόν προηγούμενα, αλλά και όπως αναφέρεται παρακάτω, στην ενότητα ΝΗΣΤΕΙΕΣ ΑΝΑ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ, όταν συμπίπτει Τετάρτη ή Παρασκευή με εορτή Δεσποτική (του Κυρίου μας) ή Θεομητορική (της Παναγίας μας), ή εορτή μεγάλων Αγίων, τότε επιτρέπεται κατάλυση, άλλοτε γενική (εις πάντα) και άλλοτε μερική (Ιχθύος, Οίνου & Ελαίου).
Ο παρακάτω πίνακας δείχνει συνολικά όλες τις Καταλύσεις των νηστειών (ακίνητες εορτές και ημέρες και κινητές εορτές) καθ' όλο το έτος (ανά μήνα):
ΠΙΝΑΚΑΣ ΗΜΕΡΩΝ ΚΑΤΑΛΥΣΕΩΝ ΝΗΣΤΕΙΑΣ
|