Ορθόδοξο Χριστιανικό Ιστολόγιο
Τί είναι λοιπόν η προσευχή;
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο ενδοξότερος και πολυγραφότατος Άγιος των πρώτων χρόνων της Χριστιανικής Εκκλησίας μας, κορυφαίος μεταξύ των θεωρητικών Πατέρων, ο Άγιος που μας παρέδωσε τη Θεία Λειτουργία που τελούμε σήμερα στις Εκκλησίες μας, αναφέρει για την προσευχή:
"...Μεγάλο αγαθό η προσευχή. Διότι εάν ωφελείται πολύ, κάποιος που συζητεί με έναν ενάρετο άνθρωπο, αυτός που αξιώνεται να συζητά με τον Θεό, πόσα αγαθά δεν θα κερδίσει; Διότι η προσευχή είναι συνομιλία με τον Θεό..."
Γιατί είναι αναγκαία η προσευχή;
Θα αναρωτηθεί κανείς: "μα γιατί να είναι τόσο αναγκαία η προσευχή; αφού ο Θεός γνωρίζει τι χρειαζόμαστε, θα μπορούσε από αγάπη να μας χαρίσει αυτά που θέλουμε πριν να Του τα ζητήσουμε με την προσευχή μας." Διαβάζοντας παρακάτω στο ίδιο βιβλίο, απαντάει ο Ιερός Χρυσόστομος και λέει:
Περιεχόμενα:
Πώς λοιπόν μπορούμε κι εμείς να ζούμε χωρίς να επικοινωνούμε καθημερινά με το Θεό Πατέρα μας, αδιαφορώντας για τις δωρεές Του, χωρίς μια ευγνωμοσύνη γι αυτά που μας δίδει και χωρίς να επιζητούμε τη βοήθειά του;
Με πίστη και ταπείνωση
Μάλλον γιατι δεν έχουμε καταλάβει οτι Αυτός είναι ο πραγματικός μας Πατέρας που μας δίνει τη Ζωή κάθε ώρα και στιγμή. Αλλά κι αν το έχουμε καταλάβει, τότε πάλι θεωρούμε τους εαυτούς μας οτι δεν είμαστε και παιδιά (εμείς οι δήθεν μεγάλοι) για να ζητάμε βοήθεια, αφού μπορούμε και μόνοι μας να τα καταφέρουμε !!
Τελικά είμαστε πολύ εγωιστές εμείς οι άνθρωποι, νομίζοντας οτι τα καταφέρνουμε πάντα μόνοι μας σε κάθε δυσκολία της ζωής μας, χωρίς το Θεό Πατέρα μας. Μα κι αυτή την ευκολία μας, όταν την έχουμε, πάλι ο Θεός Πατέρας μας μας τη δίνει, απλά εμείς δε το καταλαβαίνουμε για να τον ευχαριστήσουμε και τον θυμόμαστε μόνο στις πολύ δύσκολες στιγμές, σε μια αποτυχία, σε μια ασθένεια - και αν τον θυμηθούμε - λέγοντας τότε "Θεέ μου βοήθησε με". Ο Χριστός όμως το είπε ξεκάθαρα:
"χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν" (Ιωάν. κεφ.15, στ.5).
Κάθε αναπνοή μας, κάθε χτύπο της καρδιάς μας, Αυτός μας τη δίδει, δεν μπορεί άραγε να μας δώσει και τόσα άλλα;
Εμείς είμαστε όμως οι άπιστοι εγωιστές τελικά που με αχαριστία αγνοούμε τον Πατέρα μας, Αυτόν που μας δημιούργησε, γνωρίζει τα πάντα για εμάς και που μπορεί να μας προσφέρει ότι του ζητήσουμε, προσευχόμενοι με πίστη, σεβασμό και αγάπη προς Αυτόν. Μας λείπει λοιπόν η πίστη και η ταπείνωση, γιατι εάν πιστεύαμε όπως έπρεπε και εάν νιώθαμε την αναξιότητά μας σε ότι κάνουμε στη ζωή μας, τότε πραγματικά δε θα σταματούσαμε να προσευχόμαστε αδιαλείπτως, όπως και θα έπρεπε, σύμφωνα και με την προτροπή του Αποστόλου Παύλου:
"ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε"
(Προς Θεσσαλονικείς Α', κεφ.5, στ.17)
Και όπως είπε και ο ίδιος ο Χριστός:
"ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν ὅτι ὃς ἂν εἴπῃ τῷ ὄρει τούτῳ, ἄρθητι καὶ βλήθητι εἰς τὴν θάλασσαν, καὶ μὴ διακριθῇ ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ, ἀλλὰ πιστεύσει ὅτι ἃ λέγει γίνεται, ἔσται αὐτῷ ὃ ἐὰν εἴπῃ διὰ τοῦτο λέγων ὑμῖν, πάντα ὅσα ἂν προσευχόμενοι αἰτεῖσθε, πιστεύετε ὅτι λαμβάνετε, καὶ ἔσται ὑμῖν"
(Κατά Μάρκον, κεφ.11, στ.23,24)
δηλαδή: "σας διαβεβαιώνω, οτι όποιος πει στο βουνό τούτο, σήκω και πέσε στη θάλασσα, χωρίς να αμφιβάλλει στην καρδιά του, αλλά με πίστη πως ότι λέει γίνεται, τότε θα γίνει αυτό που ζητάει. Γι αυτό σας λέω: όλα όσα ζητάτε όταν προσεύχεσθε, να πιστεύετε οτι θα τα λάβετε και θα σας δοθούν".
Βέβαια ο Χριστός συνέχισε βάζοντας τον εξής όρο στην προσευχή:
"καὶ ὅταν στήκητε προσευχόμενοι, ἀφίετε εἴ τι ἔχετε κατά τινος, ἵνα καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς ἀφῇ ὑμῖν τὰ παραπτώματα ὑμῶν. εἰ δὲ ὑμεῖς οὐκ ἀφίετε, οὐδὲ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἀφήσει τὰ παραπτώματα ὑμῶν"
(Κατά Μάρκον, κεφ.11, στ.25,26)
δηλαδή: "κι όταν στέκεστε να προσευχηθείτε, να συγχωρείτε αν έχετε κάτι εναντίον οποιουδήποτε, ώστε κι ο Ουράνιος Πατέρας σας να συγχωρήσει τα παραπτώματά σας. Εάν όμως δεν συγχωρείτε, ούτε κι ο Ουράνιος Πατέρας σας θα συγχωρήσει τα δικά σας παραπτώματα."
----------------------------------------------------------------------------------------
Ποιό παιδί που έχει τον πατέρα του δίπλα του θα συμπεριφέρεται σα να μην έχει πατέρα, χωρίς να επικοινωνεί μαζί του και μάλιστα χωρίς να του ζητάει τη βοήθεια του ως παιδί που είναι;Πώς λοιπόν μπορούμε κι εμείς να ζούμε χωρίς να επικοινωνούμε καθημερινά με το Θεό Πατέρα μας, αδιαφορώντας για τις δωρεές Του, χωρίς μια ευγνωμοσύνη γι αυτά που μας δίδει και χωρίς να επιζητούμε τη βοήθειά του;
Με πίστη και ταπείνωση
Μάλλον γιατι δεν έχουμε καταλάβει οτι Αυτός είναι ο πραγματικός μας Πατέρας που μας δίνει τη Ζωή κάθε ώρα και στιγμή. Αλλά κι αν το έχουμε καταλάβει, τότε πάλι θεωρούμε τους εαυτούς μας οτι δεν είμαστε και παιδιά (εμείς οι δήθεν μεγάλοι) για να ζητάμε βοήθεια, αφού μπορούμε και μόνοι μας να τα καταφέρουμε !!
Τελικά είμαστε πολύ εγωιστές εμείς οι άνθρωποι, νομίζοντας οτι τα καταφέρνουμε πάντα μόνοι μας σε κάθε δυσκολία της ζωής μας, χωρίς το Θεό Πατέρα μας. Μα κι αυτή την ευκολία μας, όταν την έχουμε, πάλι ο Θεός Πατέρας μας μας τη δίνει, απλά εμείς δε το καταλαβαίνουμε για να τον ευχαριστήσουμε και τον θυμόμαστε μόνο στις πολύ δύσκολες στιγμές, σε μια αποτυχία, σε μια ασθένεια - και αν τον θυμηθούμε - λέγοντας τότε "Θεέ μου βοήθησε με". Ο Χριστός όμως το είπε ξεκάθαρα:
"χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν" (Ιωάν. κεφ.15, στ.5).
Κάθε αναπνοή μας, κάθε χτύπο της καρδιάς μας, Αυτός μας τη δίδει, δεν μπορεί άραγε να μας δώσει και τόσα άλλα;
Εμείς είμαστε όμως οι άπιστοι εγωιστές τελικά που με αχαριστία αγνοούμε τον Πατέρα μας, Αυτόν που μας δημιούργησε, γνωρίζει τα πάντα για εμάς και που μπορεί να μας προσφέρει ότι του ζητήσουμε, προσευχόμενοι με πίστη, σεβασμό και αγάπη προς Αυτόν. Μας λείπει λοιπόν η πίστη και η ταπείνωση, γιατι εάν πιστεύαμε όπως έπρεπε και εάν νιώθαμε την αναξιότητά μας σε ότι κάνουμε στη ζωή μας, τότε πραγματικά δε θα σταματούσαμε να προσευχόμαστε αδιαλείπτως, όπως και θα έπρεπε, σύμφωνα και με την προτροπή του Αποστόλου Παύλου:
"ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε"
(Προς Θεσσαλονικείς Α', κεφ.5, στ.17)
Και όπως είπε και ο ίδιος ο Χριστός:
"ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν ὅτι ὃς ἂν εἴπῃ τῷ ὄρει τούτῳ, ἄρθητι καὶ βλήθητι εἰς τὴν θάλασσαν, καὶ μὴ διακριθῇ ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ, ἀλλὰ πιστεύσει ὅτι ἃ λέγει γίνεται, ἔσται αὐτῷ ὃ ἐὰν εἴπῃ διὰ τοῦτο λέγων ὑμῖν, πάντα ὅσα ἂν προσευχόμενοι αἰτεῖσθε, πιστεύετε ὅτι λαμβάνετε, καὶ ἔσται ὑμῖν"
(Κατά Μάρκον, κεφ.11, στ.23,24)
δηλαδή: "σας διαβεβαιώνω, οτι όποιος πει στο βουνό τούτο, σήκω και πέσε στη θάλασσα, χωρίς να αμφιβάλλει στην καρδιά του, αλλά με πίστη πως ότι λέει γίνεται, τότε θα γίνει αυτό που ζητάει. Γι αυτό σας λέω: όλα όσα ζητάτε όταν προσεύχεσθε, να πιστεύετε οτι θα τα λάβετε και θα σας δοθούν".
Βέβαια ο Χριστός συνέχισε βάζοντας τον εξής όρο στην προσευχή:
"καὶ ὅταν στήκητε προσευχόμενοι, ἀφίετε εἴ τι ἔχετε κατά τινος, ἵνα καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς ἀφῇ ὑμῖν τὰ παραπτώματα ὑμῶν. εἰ δὲ ὑμεῖς οὐκ ἀφίετε, οὐδὲ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἀφήσει τὰ παραπτώματα ὑμῶν"
(Κατά Μάρκον, κεφ.11, στ.25,26)
δηλαδή: "κι όταν στέκεστε να προσευχηθείτε, να συγχωρείτε αν έχετε κάτι εναντίον οποιουδήποτε, ώστε κι ο Ουράνιος Πατέρας σας να συγχωρήσει τα παραπτώματά σας. Εάν όμως δεν συγχωρείτε, ούτε κι ο Ουράνιος Πατέρας σας θα συγχωρήσει τα δικά σας παραπτώματα."
Τί είναι λοιπόν η προσευχή;
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο ενδοξότερος και πολυγραφότατος Άγιος των πρώτων χρόνων της Χριστιανικής Εκκλησίας μας, κορυφαίος μεταξύ των θεωρητικών Πατέρων, ο Άγιος που μας παρέδωσε τη Θεία Λειτουργία που τελούμε σήμερα στις Εκκλησίες μας, αναφέρει για την προσευχή:
"...Μεγάλο αγαθό η προσευχή. Διότι εάν ωφελείται πολύ, κάποιος που συζητεί με έναν ενάρετο άνθρωπο, αυτός που αξιώνεται να συζητά με τον Θεό, πόσα αγαθά δεν θα κερδίσει; Διότι η προσευχή είναι συνομιλία με τον Θεό..."
(Άγιου
Ιωάννου του Χρυσοστόμου - Η Προσευχή, τα νεύρα της ψυχής, σελ.48 Έκδοση
Συνοδίας Σπυρίδωνος Ιερομανάχου, Νέα Σκήτη, Άγιον Όρος)
Γιατί είναι αναγκαία η προσευχή;
Θα αναρωτηθεί κανείς: "μα γιατί να είναι τόσο αναγκαία η προσευχή; αφού ο Θεός γνωρίζει τι χρειαζόμαστε, θα μπορούσε από αγάπη να μας χαρίσει αυτά που θέλουμε πριν να Του τα ζητήσουμε με την προσευχή μας." Διαβάζοντας παρακάτω στο ίδιο βιβλίο, απαντάει ο Ιερός Χρυσόστομος και λέει:
"περιμένει να του τα ζητήσουμε για τον εξής λόγο: για
να πάρει αφορμή από εμάς, ώστε δίκαια να αξιωθούμε την πρόνοιά Του.
Είτε πετύχουμε λοιπόν αυτά που ζητάμε, είτε δεν επιτύχουμε, ας
παραμείνουμε στην προσευχή. Και ας ευχαριστήσουμε το Θεό, όχι μόνο όταν
πετυχαίνουμε αυτά που ζητάμε, αλλά και όταν δεν πετυχαίνουμε. Διότι και η
αποτυχία, όταν θέλει ο Θεός, δεν είναι μικρότερη από την επιτυχία."
(σελ. 48)
_____________________________________________________________________________
Επιμέλεια κειμένου: Ορθόδοξο Χριστιανικό Ιστολόγιο Δρόμος Ορθοδοξίας
Βοηθητικές πηγές - Βιβλιογραφία: εδώ
_____________________________________________________________________________
Επιμέλεια κειμένου: Ορθόδοξο Χριστιανικό Ιστολόγιο Δρόμος Ορθοδοξίας
Βοηθητικές πηγές - Βιβλιογραφία: εδώ